Kalça Protezi Ameliyatı Nedir?

İnsan vücudunun en büyük eklemi olan kalça eklemi, sürekli çalışma halinde olduğu için zaman içerisinde aşınarak ileriki yıllarda bir sorun haline gelmektedir. Özellikle orta yaş ve üzerinde en çok şikayet konusu olan kireçlenme, kalça kemiğinin kolay kırılmaya müsait olması ve kalça başının çökmesi gibi problemler kalça kemiğinde oluşan aşınmalar neticesinde gerçekleşmektedir.

Kalça kemiklerindeki sorunları ortadan kaldırmak için aşınma düzeyi ileri seviyede olan kalça eklemi, yapay bir kalça eklemi ile değiştirilir. Başarı düzeyi oldukça yüksek olan kalça protezi ameliyatı son yıllarda ciddi oranda talep görmektedir. 

Kalça Protezi Ameliyatı Kimlere Yapılır?
Kalça protezi ameliyatı genellikle orta yaş ve üzerinde gerçekleştirilen bir operasyondur. Kalça protezi tedavisi en çok kalça ekleminde yer alan kemiklerin birbirine sürtünmesini engelleyen kıkırdak yapısı tahrip olan kişilere uygulanır. Tahrip olan kıkırdak yapısı ile beraber kemikler birbirlerine sürtünmeye başlar ve ortaya şiddetli ağrılar çıkar. Bu ağrılar cerrahi işlemlerden önce ilaç, fizik tedavi gibi yöntemlerle tedavi edilmeye çalışılır. Cerrahi harici tedavilerden yanıt alamayan hastalar için kalça protezine başvurulur. Bunun yanında kalça çıkığı, tümör, yaşlılık döneminde gerçekleşen kalça kırığı, iltihap sekelliri gibi durumlarda da kalça protezine başvurulmaktadır.

Kalça Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Kalça protezi ameliyatı yapılmadan birkaç hafta önce hastanın genel sağlık kontrolünün yapılmasının yanında daha sağlıklı bir ameliyat süreci için hastaya da yapılması/yapılmaması gerekenler konusunda bilgilendirmeler yapılır. Bu kapsamda;

• Herhangi bir hastalığa ve ameliyatta olumsuz bir duruma karşı kan tahlilleri yapılır,
• Hastanın kullandığı ilaçların kullanım şekline doktor tarafından karar verilir,
• Fazla kilosu olan hastalardan az da olsa kilo vermesi istenir,
• Ameliyata kadar uzun mesafe katetmekten kaçınılması istenir,
• Merdiven çıkmak gibi kalça eklemini zorlayacak aktivitelerden uzak durulması istenir.

Ameliyat zamanı geldiğinde hasta, ameliyatın yapılacağı gün ya da bir gün öncesinde yatışı yapılır. Lokal veya genel anestezi altında ameliyathaneye alınan hastanın kalçasından 10-20 cm’lik ufak bir kesi açılır. Kesi içerisinden tahrip olan kemikler çıkartılır ve yerine protez yerleştirilir. Protez yerleştirildikten sonra kapsül, fasya, kas, cilt altı dokuları ve cilt dikilerek hasta odasına çıkarılır.

Ameliyattan birkaç saat sonra hastanın normal bir şekilde beslenmesine izin verilir. Kalça eklemi kaslarının eski gücünü kazanması adına ameliyat günü ya da ertesi gün hastanın destek yardımıyla yürütülmesi sağlanır.

Sıkça Sorulan Sorular

Kalça Protezi Ameliyatı Gecikirse Ne Olur?

Kalça ağrılarında cerrahi işlemden önce fizik tedavi, ilaç, PRP gibi cerrahi dışı uygulamalarla tedavi yolu izlenebilir. Bu yöntemlerden cevap alınamaması halinde ise geciktirmeden cerrahi yola başvurulmalıdır. Kalça protezinin geciktirilmesi durumunda hastanın ileriki dönemlerde diz, bel ve sırt bölgelerinde kireçlenme sorunları baş gösterecektir. Dolayısıyla zamanında yapılmayan kalça protezi, zaman içerisinde sağlam eklemlerin de kireçlenip cerrahi işlem yapılmasına neden olacaktır.

Kalça Protezi Ameliyatı İçin Yaş Sınırı Var Mıdır?

Kalça protezi, genel olarak orta yaş grubunda yapılan cerrahi bir işlemdir. Bunun yanında ameliyatın bir alt ya da üst yaş sınırı yoktur. Kemik gelişimini tamamlamış her bir birey kalça protezi olabilir.

Kalça Protezinin Ömrü Ne Kadardır?

Kalça protezinin ömrü; protezde kullanılan malzemenin kalitesine, kişinin cinsiyetine, yaşına ve özellikle günlük hayattaki hareket seviyesine göre değişebilmektedir. İyi bir cerrahta iyi bir malzemeyle yapılan kalça protezinin ortalama 20-30 yıl dayanma ömrü bulunmaktadır.

Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası Yürüme

Kalça protezi ameliyatının ardından kişinin aynı gün veya ertesi gün yürümesi sağlanır. İlk olarak dengeyi daha iyi sağlamak amacıyla hastanın baston veya yürüteçlerle yürümesi sağlanır. Hasta, yürüdükçe ve alacağı fizik tedavi ile zamanla bastona gerek duymayacak ve kendi kendine hareket edebilmeye başlayacaktır. Bastonu bırakma süreci ise hastanın iyileşme sürecine istinaden doktoru tarafından belirlenmeli ve doktorun belirlediği zamanda bırakılmalıdır.

Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası Fizik Tedavi Gerekli Midir?

Kalça Protezi ameliyatı sonrasın uygulanacak fizik tedavi ile hastanın daha kısa sürede ayağa kalkması ve günlük sosyal hayatına erken dönmesi sağlanmaktadır. “Ortopedik Rehabilitasyon” da denen bu sürecin amaçları arasında şunlar sayılabilir:

• Kalça eklemini daha fazla hareket ettirmek,
• Kalça ekleminin hareketini sağlayan kasların güçlenmesini sağlayarak kas zayıflığının önüne geçmek,
• Bacaklarda oluşabilecek olası ödemlerin önüne geçmek,
• Damar tıkanıklığı ve kas tutukluluğu gibi olası komplikasyonların oluşmasını engellemek.

Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası Komplikasyonlar Nelerdir?

Kalça protezi ameliyatı güvenilir merkezlerde ve uzman doktorlar tarafından yapıldığında komplikasyon riski oldukça düşük bir ameliyattır. Bununla beraber yetkin olmayan merkezlerde ve kişilerce yapılan ameliyat sonunda komplikasyon riskleri bulunmaktadır. Olası komplikasyonlardan bazıları şunlardır:

• Kalça protezi ameliyatında en sık görülen komplikasyonlardan biri toplardamarda oluşan pıhtıdır. Bunun önüne geçmek için ameliyattan sonra belli bir zaman boyunca hastaya kan sulandırıcı ilaç verilerek hastadan bir süre boyunca varis çorapları kullanması istenir ve ameliyat sonrası erken bir sürede hareket ettirmeye çalışılır.
• Kalça protezi ameliyatlarının bir diğer komplikasyon unsuru da enfeksiyon riskidir. Hastanın enfeksiyon kapması, uzun süre boyunca antibiyotik tedavi almasına hatta protezin değişmesine dahi neden olabilir.
• Kalça protezinde sonradan ortaya çıkabilecek sorunlardan biri de protezi yaptıran hastanın ağır işlerde çalışmasıdır. Fazla yüklenmeden kaynaklı protez zamanla gevşeyebilir ve bu da kemik erimesine sebebiyet verebilir. Böyle bir durumda protezin değişmesi dahi gerekebilir.
• Ameliyat sonrasında kalça bölgesi kasları henüz iyileşmemiş olduğundan dolayı kalçanın çıkma ihtimali bulunmaktadır. Ameliyat sonrasında verilen tavsiyelere uyan hastalarda bu ihtimal oldukça düşüktür.