ALZHEİMER YALNIZCA BİR İHTİMAL; UNUTKANLIĞA NEDEN OLAN BAŞKA NELER VAR?

Her Unutkanlık Alzheimer Değildir

Unutkanlık; depresyon, beslenme yetersizlikleri, vitamin eksiklikleri bazı ilaçların yan etkisi vb. geçici nedenlerle de ortaya çıkabiliyor. Unutkanlığın Alzheimer ve Alzheimer dışındaki nedenlerinden bazıları: 

Alzheimer

Alzheimer, beyinde zararlı protein birikimleriyle sinir hücreleri arasındaki iletişimi koparan, birçok bilişsel fonksiyonu kötüleştiren ve bunun sonucunda demansa (bunamaya) sebep olan dejeneratif bir hastalıktır. Alzheimer gelişimini haber veren durumlar şu şekilde sıralanabilir:

• Yeni öğrendiğiniz bilgileri kolayca unutuyorsanız ve sık sık eşyalarınızı kaybediyorsanız,
• Çok iyi bildiğiniz kelimeleri hatırlayamıyorsanız, konuşmada kelime bulma zorlukları, takılmalar ve kafa karışıklığı yaşıyorsanız, 
• Sık ruhsal dalgalanmalar yaşıyorsanız, 
• Konsantrasyon bozukluğunuz varsa, 
• Günlük rutininizdeki işleri yapmakta zorlanıyor veya aksatıyorsanız, 
• Zaman ve mekan algısında zorluklar yaşıyorsanız, 
• Yakınlarınız tarafından fark edilen aynı konuları tekrarlamalar varsa bir Nöroloji uzmanı ile görüşmeniz uygun olacaktır. 

Demans

Unutkanlık nedenleri, demans nedeni ile unutkanlıklar ve diğer nedenler olarak sınıflandırılabilir.

Demans nedenli unutkanlıklar: 

• Alzheimer: Demans vakalarının en yaygın nedenidir ve vakaların yaklaşık %70'ini oluşturur.
• Parkinson: Hastalık seyrinde ortaya çıkan demans, genellikle 1-2 yıl sonra görülür.
• Normal basınçlı hidrosefali: Demans, yürüme güçlüğü ve idrar kaçırma ile ortaya çıkan beyin içinde sıvı artışı durumudur.
• Kafa travması ve beyin enfeksiyonu.

Unutkanlığın Demans Dışı Sebepleri 

Depresyon

Depresyon belirtileri, genellikle Alzheimer ile karıştırılır. Depresyonda da iştahsızlık, konsantrasyon ve hafıza sorunları olabilir. Eskiye göre isteksizlik, keyifsizlik, dikkatte bozulma ve uyku alışkanlığında değişiklik varsa ilgili bir uzmandan yardım almalısınız. 

B12 Vitamini Eksikliği 

B12 vitamini yetersizliğiniz varsa unutkanlık, kafa karışıklığı, öğrenme becerisinde azalma, kollarda ve bacaklarda karıncalanma olabilir. Vücudumuzun kırmızı kan hücrelerini, sinir hücrelerini ve DNA’yı yapması için bu vitamine ihtiyacı vardır ancak vücut B12’yi kendisi üretemez. Bazı özel durumlar ve hastalıklarda B12 vitamin takviyesi alınması gereklidir.

Kalp-Damar ve Akciğer Hastalıkları 

Kalp-damar ve akciğerler, beyne çalışması için gerekli olan oksijen ve besin maddelerini taşır. Kalp damar hastalıkları ve bazı akciğer hastalıkları unutkanlık, günlük rutin işleri yapmakta zorlama, odaklanma sorunu gibi Alzheimer benzeri belirtilere neden olabilir. 

Karaciğer ve Böbrek Hastalıkları 

Böbrek ve karaciğerin görevi, zararlı maddelerin vücuttan atılması etkisiz hale getirilmesidir. Ancak bu organların hastalıkları kanda toksik metabolik atık ürünlerinin birikmesine, biriken toksik maddelerin etkisiyle zihinsel aktivitenin etkilenmesine ve sonuçta unutkanlık gibi belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. 

Hormonal Bozukluklar 

Hormonlar, kan dolaşımında taşınarak birçok metabolik aktiviteyi kontrol altına alır. Ancak bu hormonlardaki bozukluklar, unutkanlık gibi Alzheimer benzeri belirtilere yol açabilir. Mesela tiroid hormonunun aşırı veya yetersiz çalışması verimli düşünmeye engel olur. Hem yüksek insülin seviyeleri hem de yüksek kortizol seviyeleri hipokampus işlevini bozar. Bu durum bilişsel işlevi, hafızayı ve öğrenme becerilerini zayıflatır. 

Enfeksiyonlar

Bazı enfeksiyonlar zihinsel işlevlerde uzun süreli bir değişiklik yaratır. Sifiliz veya HIV ile Lyme hastalığı, Alzheimer’ı kolaylıkla taklit edebilir. Bazı yüksek ateşli enfeksiyonlar sırasında da, özellikle yaşlı bireylerde, geçici kafa karışıklığı, yer ve zaman algılamada bozulmalar olabilir.

Ağır Metal Zehirlenmesi 

Yapılan işe bağlı olarak ağır metal maruziyeti gelişebilir. Ağır metallere maruziyetle birlikte kafa karışıklığı, unutkanlık, motor becerilerinde yavaşlama gibi belirtiler görülebilir. 

Kanser 

Bazı kanserler beyin dokusunun tahribatı, kafa içindeki basıncın artması veya bazen vücudun çeşitli yerlerinden kan akımı yoluyla beyine zarar veren kimyasalları üreterek bilişsel bozukluğa yol açabilir.

Her Unutkanlık Durumu Tetkik Edilmelidir

Sonuç olarak, her unutkanlık Alzheimer hastalığına işaret etmeyebilir; ancak her unutkanlık durumu tetkik edilmelidir. Günümüzde Alzheimer hastalığının kesin bir tedavisi bulunmasa da hastalık sürecini yavaşlatan tedaviler mevcuttur. Yapılan tetkiklerde tedavi edilebilir unutkanlık nedenlerini ortaya çıkarmak ve tedavisini sağlamak esastır.